0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen Gemeentefonds
Afwijking prognose ten opzichte van begroting na wijziging | bedragen x € 1.000 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taakveld | Lasten | Baten | Saldo | |||||
0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen Gemeentefonds | 0 | V | 14.000 | V | 14.000 | V |
Algemene uitkering (€ 14 miljoen voordeel - I)
Wij baseren de prognose voor de algemene uitkering op de uitkomst van de meicirculaire 2025 met een doorkijk naar het einde van het jaar. De circulaire leidt tot € 17 miljoen hogere rijksvergoeding dan in de MPB inclusief 1e begrotingswijziging 2025 is geraamd. Drie factoren liggen hieraan ten grondslag::
- bijstelling van het Gemeentefonds door wijziging van het prijs- en volumedeel bruto binnenlands product;
- geoormerkte toevoegingen leiden tot hogere (deels regionale) uitgaven;
- verhoging cluster jeugdzorg op basis van het rapport commissie Van Ark ('het Rijk draagt 50% van de tekorten op jeugdzorg').
Tegenover de hogere uitkering van € 17 miljoen staan € 13 miljoen nieuwe en/of hogere uitgaven. De belangrijkste nieuwe en/of hogere budgetten zijn:
- jeugdzorg (individuele voorzieningen) € 4,2 miljoen
- ruiming explosieven WOII € 2,3 miljoen
- participatie; vml. sociale werkvoorziening € 1,7 miljoen *
- impuls en versterking arbeidsmarktregio's € 1,3 miljoen *
- compensatie uitvoeringskosten Omgevingswet € 0,7 miljoen
- faciliteitenbesluit opvangcentra asielzoekers € 0,6 miljoen
- impuls sociale infrastructuur € 0,5 miljoen
- begeleiding jongeren naar werk € 0,5 miljoen *
De gemarkeerde bedragen zijn regionale middelen die wij als centrumgemeente ontvangen.
In de MPB 2025-2028 is met een stelpost hogere rijksvergoeding al rekening gehouden met de compensatie uitvoeringskosten Omgevingswet. Deze stelpost komt te vervallen. Genoemde mutaties zijn verwerkt in begrotingswijziging 2025-19 die tegelijk met deze tussenrapportage aan de raad wordt aangeboden.
Bovenstaande resulteert in een positief effect van € 4 miljoen. De compensatie voor loon- en prijsontwikkeling 2025 Wmo/beschermd wonen is de belangrijkste oorzaak hiervan (zie ook de toelichting m.b.t. indexering op programma 1 onder taakveld 6.811). Anticiperend op de a.s. september- en decembercirculaire rekenen wij op nog eens € 10 miljoen extra algemene uitkering waardoor de positieve prognose voor deze tussentijdse rapportage op € 14 miljoen uitkomt. In deze prognose houden we rekening met de afspraak die het demissionaire kabinet en de VNG op 8 september jl. hebben gemaakt over een incidentele compensatie voor gemeenten van ruim € 700 miljoen vanwege de tekorten van gemeenten op jeugdzorg in 2023 en 2024. Voor gemeente Apeldoorn zal dat ca. € 7 miljoen extra betekenen. Wij gaan er vanuit dat de omvang van de algemene uitkering 2025 verder niet wijzigt door het demissionair worden van het kabinet Schoof.
De hogere baten en lasten zijn voor een groot deel incidenteel. De structurele gevolgen voor jeugdzorg zijn verwerkt in de Voorjaarsnota 2025.